Het Rijk van de Vrijheid

Komt het er, of komt het er niet?

26 mei 2021

*** (De verklaring voor de sterretjes vind je hier.)

Het Rijk van de Vrijheid lonkt. Het aantal ziekenhuisopnames daalt, het vaccineren loopt stilaan op rolletjes, maatregelen worden versoepeld, en als het wat mee wil, kunnen we zelfs naar Pukkelpop in augustus. Dat zal grote gevolgen hebben op ons mentale welzijn, en dat is broodnodig. Maar we mogen onze kritische blik op het beleid, en op de rest van de wereld niet afwenden. Zeker niet van Afrika. En ook niet van de toplui van Big Pharma. En wat met het klimaat? En al die complotten? Dit lange themadossier probeert antwoorden te bieden op de vele vragen die er nog zijn. 

Omdat wij graag weten wat jullie denken over de themadossiers, zodat we waar nodig kunnen aanpassen en verbeteren, vragen we jullie om dit beoordelingsformulier in te vullen. Alvast hartelijk dank!

 

Aantal besmettingen is géén goede parameter

Gezondheidseconoom Lieven Annemans maakte aanvankelijk deel uit van het corona-adviesorgaan Celeval waarin hij zich o.a. uitsprak tegen een harde lockdown. Hij werd daarom weggezet als corona-ontkenner en stapte op. Op Doorbraak legt hij uit dat afgaan op het aantal besmettingen geen goede parameter is, en heel wat maatregelen buitenproportioneel zijn, én bovendien zinloos. Hij pleit voor een gerichte, flexibele aanpak, een idee dat stilaan meer en meer aanvaard wordt. 

(CC BY 2.0) Ivan Radic

 

Permanente angstcultuur

Réginald Moreels is voormalig minister en chirurg. Op Apache legt hij uit dat we in een permanente angstcultuur verzeild zijn geraakt, die bovendien aan het uitmonden is in een controlemanie. Moreels vindt dat kritische stemmen ten opzichte van het gevoerde coronabeleid de mond worden gesnoerd en vindt dat gevaarlijk. Ook op de wereldwijde vaccinatiecampagne heeft hij kritiek, want die laat het Zuiden, en dan vooral Afrika, stikken. 

(CC0 1.0) A Kenyan soldier serving under the African Union Mission in Somalia (AMISOM) washes his hands during a campaign to prevent the spread of COVID-19 by AMISOM troops in Dhobley, Lower Jubba region on 25 April 2020. AMISOM Photo

 

Ieder voor zich

Als directeur van het Belgisch ontwikkelingsagentschap Enabel pleit Jean Van Wetter op MO* voor een algemene vaccinatieplicht in onze partnerlanden. Hij heeft daar goede redenen voor. Bijvoorbeeld de internationale solidariteit waarover vorig jaar zo veel gesproken werd. Die lijkt gesmolten als sneeuw voor de zon. Het is hoe langer hoe meer ieder voor zich, net op het moment dat Afrika meer en meer getroffen wordt door het virus.

Vrouwen schuiven met hun kind aan voor een poliovaccinatie in Bangui, Centraal-Afrikaanse Republiek (2008) (CC BY 2.0) Pierre Holtz_UNICEF

 

Vaccineren in een stripclub

Niet iedereen is bereid om zich te laten vaccineren. Het kan daarom geen kwaad om die mensen op te zoeken waar ze zich comfortabel en op hun gemak voelen, om hen alsnog te proberen overtuigen. Daarom, zo meldt Business AM, werd de Hustler Club, een bekende stripclub van pornokoning Larry Flynt in Las Vegas, even omgetoverd tot een vaccinatiecentrum, zowel voor bezoekers als voor werknemers. 

Hustler Club (CC BY 2.0) Tyler Merbler

 

Vaccinmiljardairs

Zoals in vorige artikels al werd aangehaald, kunnen we de pandemie niet onder controle krijgen als niet alle landen toegang krijgen tot vaccins. Het opheffen van octrooirechten, zodat niet alleen de grote farmabedrijven vaccins kunnen maken, zou daarbij een grote hulp kunnen zijn. Maar de Europese Commissie weigert die opheffing te steunen, lezen we op DeWereldMorgen. En de CEO’s en de aandeelhouders van die farmabedrijven varen daar zeer wel bij. Sinds de pandemie uitbrak, zijn er immers negen nieuwe miljardairs bijgekomen, aangevoerd door de CEO’s van Moderna en BioNTech. Met hun gezamenlijke vermogen kunnen de armste landen allemaal gevaccineerd worden.

Foto Pixabay

 

Solidariteit en burgerzin van jongeren in coronacrisis? En wat dan met het klimaatakkoord?

Vincent Focquet hekelt op rekto:verso de dubbele moraal van de oudere medemens wanneer hij/zij/hen solidariteit en burgerzin van jongeren eist tijdens deze coronacrisis. Ja, zegt Focquet, de coronacrisis is extreem ernstig, maar we stevenen nog steeds af op een klimaatcatastrofe. Waar was de solidariteit en de burgerzin toen het klimaatakkoord gestemd werd? Want de klimaatambitie van onze ecorealistische overheid lag nog nooit zo bedroevend laag

(CC BY 2.0) Kevin Dooley

 

Complottheorieën en geloof

Complottheorieën zijn van alle tijden, en komen voor in alle lagen van de bevolking. En er is een verband tussen complotdenken en geloof. Zo zegt de katholieke Leen op StampMedia dat corona een straf van god is. Journaliste Femke Peeters verklaart dat complotdenken een manier is om traumatische ervaringen te verwerken, om het leven betekenis te geven. Dat is het raakvlak met religie. Op zoek gaan naar antwoorden op vragen die moeilijk te beantwoorden zijn. 

© sharefaith

 

Vragen en discussiepunten

Doorbraak: ‘Ik had liever vroeger gelijk gekregen’

Volgens Lieven Annemans zijn we in een vicieuze cirkel beland. Waarom en wat zijn daarvan de gevolgen? 
Al die angstboodschappen en ongenuanceerde maatregelen ondermijnden de mentale weerbaarheid en stookten de angstgevoelens op, waardoor de immuniteit daalde en we dus ook vatbaarder werden voor besmettingen. Op de koop toe vertoonde een groeiend aantal mensen hierdoor ook een foert-reactie, waarna ze meteen álle maatregelen – ook die die wél zinvol waren – aan hun laars lapten.
Het flexibele beleid waar Annemans op aanstuurde, en wat een evenwicht beoogde tussen de medische impact van het virus en mentaal welzijn, moest gebaseerd zijn op het aantal ziekenhuisopnames per provincie. Waarom lukte dat niet?
Blijkbaar beschikte Sciensano wel over die gegevens maar pas met enkele weken vertraging, waardoor die data onvoldoende up to date zouden zijn.
Het is Lieven Annemans opgevallen dat wetenschappers weinig kritisch zijn ten opzichte van studies die hun theorie staven, en dat ze moeilijk hun eigen mening kunnen herzien, ook al is daar voldoende bewijs voor. Welk voorbeeld geeft hij? 
De mondmaskers in open lucht. Al vrij snel dook er overtuigend bewijs op dat de meerwaarde daarvan min of meer nihil was, tenzij wanneer mensen ergens langdurig samendrommen. Ik had de indruk dat de meeste experten dit ook wel beseften, maar dat ze het liever niet openlijk toegaven. Vanuit het idee: als we die strenge lijn aanhouden en het straatbeeld gedomineerd wordt door mondmaskers, zullen meer mensen ook geloven dat dit virus echt een heel gevaarlijke zaak is. Waarbij ze jammer genoeg wel volledig voorbijgingen aan de mentale en maatschappelijke gevolgen van die aanpak.’
Annemans blijft ondanks alles hoopvol. Hoezo?
Ik merk dat er de laatste weken in de media toch almaar meer opinies opduiken die het gevoerde beleid in vraag stellen, ook van andere gereputeerde wetenschappers. Dat stemt me toch enigszins hoopvol, en ik blijf geloven dat we stilaan toch zullen terugkeren naar een ‘normaal’ belijden van de wetenschap, waarin er inderdaad voluit plaats moet zijn voor een kritisch debat. Het argument alsof dit een luxe zou zijn die we ons in crisissituaties niet kunnen veroorloven, slaat wat mij betreft nergens op.

Apache: ‘Een pandemie moet pandemisch aangepakt worden, op wereldschaal’

Reginald Moreels zegt dat de zero-Covidstrategie de collectieve angst zou kunnen verminderen. Hij beseft dat volledige eliminatie van een virus niet bestaat, maar het zou de maatschappelijke schade van de jojostrategie van lockdowns en versoepelingen enorm kunnen beperken. Maar wat is er nodig om deze strategie te doen slagen? 
Een performant test- en opsporingsbeleid, en actie binnen de 24 uur.
Net zoals Lieven Annemans heeft Moreels het over inefficiënte maatregelen. Wat is voor hem de sleutel tegen besmettelijkheid?
Ventilatie en levenslange handhygiëne, masker dragen binnen, en afstand houden. 
Reginald Moreels denkt vindt de burger slimmer dan overheden denken, maar zij of hij moet een goede uitleg krijgen. Waar zou informatie voor Moreels eerder over moeten gaan? 
Over de manier waarop we met deze planeet omgaan, over onze levensstijl, meer dan over de zoveelste curve. Op gezond leven als basis wordt niet de nadruk gelegd. Want comorbiditeiten (twee of meer aandoeningen, hz), waarbij obesitas de gemene deler is, zijn grotendeels een gevolg van ongezond leven.
We zitten met een beschavingsprobleem, vindt Moreels. Waarom zegt hij dat?
Men heeft in de lente van 2020 in de rusthuizen een hele generatie ‘opgekuist’. Hen eenzaam laten sterven, en hen eenzaam begraven.
Medisch gezien is er geen enkele evidentie die zegt dat het gevaarlijk is om in een ziekenhuis iemand te bezoeken, als je de nodige voorzorgsmaatregelen neemt. We hebben een zeer professionele gezondheidszorg, maar menselijk afscheid nemen krijgen we dus niet georganiseerd. Dat maakt me beschaamd om deel uit te maken van deze samenleving.
Moreels werkt veel in Afrika waar er minder bereidheid is om zich te laten vaccineren. Wat is er dan wel nodig, volgens hem?
Er moet om te beginnen nog een enorme pedagogische campagne op het getouw worden gezet via bijvoorbeeld sociale media, en zowel de politieke als de religieuze leiders moeten de noodzaak van zo’n vaccinatie inzien.
Als het over de wereldwijde vaccinatiecampagne gaat, heeft Moreels het over kruimelsolidariteit met het Zuiden. Wat wij te veel hebben, is voor de anderen. Waarom?
Voor een Europese bevolking van 450 miljoen mensen zijn bijna twee miljard vaccins besteld. Zelfs voor twee injecties per inwoner is dat meer dan voldoende. Die twee miljard vaccins zullen dus te veel zijn. Als we ze naar het Zuiden willen transporteren, zullen er nog eens hoge kosten verbonden zijn aan het transport. Het zou redelijker geweest zijn om er niet zo veel te bestellen, en onmiddellijk een ander deel van die vaccins rechtstreeks aan het Zuiden te leveren.

MO*: ‘Corona stopt niet bij de grens. Waarom vaccins wel?’

Jean Van Wetter vreest dat we teruggaan naar een verdeeld Europa. Waarom?
Ik ben geschrokken van de recente kritiek die regeringsleiders uitten op de vaccinatiestrategie van de Europese Commissie. De strategie wordt misschien langzamer uitgerold dan in het Verenigd Koninkrijk of Israël, maar dat komt omdat er een collectieve inspanning wordt geleverd om elke EU-lidstaat op hetzelfde moment zijn eerlijke deel van de vaccins te geven. Als ik politici in verschillende EU-landen hoor beweren dat zij beter zelf hadden kunnen onderhandelen met de farmaceutische bedrijven, dan doemt het zwartste scenario op: dat we teruggaan naar een verdeeld Europa.
Waarom is het nodig om gezondheidspersoneel en -werkers prioritair te vaccineren? 
Omdat deze mensen cruciaal zijn om de vaak zwakke gezondheidssystemen overeind te houden. De gezondheidswerkers spelen ook een belangrijke rol om de rest van de bevolking ervan te overtuigen om zich ook te laten vaccineren. Dat is nodig, want de vaccinatiebereidheid is op dit ogenblik niet bijster groot. In veel Afrikaanse landen is er niet echt een oversterfte merkbaar. De mensen dragen wel mondmaskers en de economie draait op een lager toerental als gevolg van de lockdown, maar voor het overige lijkt de pandemie onder de radar te blijven.
Waarom vindt Van Wetter de vaccinatie van het Afrikaanse continent zo belangrijk?
Als we er niet in slagen gelijke toegang tot vaccinatie op het Afrikaanse continent te waarborgen, dan is de strijd tegen COVID-19 slechts gedeeltelijk gestreden. Dan is het vrijwel zeker dat we nog vaak te maken zullen krijgen met lockdowns en andere beperkende maatregelen. Vaccins moeten nu beschikbaar worden gemaakt, met pragmatische oplossingen voor de octrooien. Er is geen tijd te verliezen.

Business AM: Stripclub in Las Vegas wordt pop-up vaccinatiecentrum

Waarom vaccineren in een stripclub?
‘Dit is gewoon een van de manieren om de lokale gemeenschap en bepaalde doelgroepen te bereiken. We zien niet meer de bezoekersvolumes voor grote vaccinatiecentra en gaan daarom voortaan gerichter werken’, legt hoofdverpleegkundige JoAnn Rupiper van de Southern Nevada Health District uit in de Amerikaanse pers.

DeWereldMorgen: Monopolies op COVID-vaccins creëren 9 nieuwe miljardairs die samen genoeg verdienen om armste landen te vaccineren

Waarom zijn die monopolies op vaccins, en de buitensporige winsten van de farmabedrijven zo problematisch?
‘Deze vaccins zijn gefinancierd met overheidsgeld – zo is het overgrote deel van de financiering van het Moderna-vaccin betaald door de belastingbetaler – en zouden dus in de eerste plaats een mondiaal openbaar goed moeten zijn. We moeten dringend een einde maken aan deze monopolies, zodat we de productie van vaccins kunnen opvoeren, de prijzen kunnen drukken en de hele wereld kunnen vaccineren,’ zegt Anna Marriott, expert gezondheidsbeleid van Oxfam.
Er groeit wereldwijd een consensus om die octrooien op te heffen, maar België twijfelt. Wat vindt Aurore Guieu van Oxfam daarvan?
‘Het wordt dringend tijd dat België een duidelijk standpunt inneemt ter ondersteuning van de voorstellen die op tafel liggen bij de Wereldhandelsorganisatie. De huidige aarzelende positie laat weliswaar de deur open, maar leidt uiteindelijk tot hetzelfde resultaat als een frontale blokkade: het belang van farmaceutische bedrijven wordt voorop gesteld.’

rekto:verso: Burgerzin en dubbele moraal in tijden van corona

Hoe komt het dat de afhankelijkheid van jongere generaties ten opzichte van de oudere plots is omgedraaid?
Het virus keerde de positie van afhankelijkheid van jongere generaties radicaal om. Van afhankelijkheid van de solidariteit van oudere generaties op lange termijn, naar zeggenschap over de korte termijn-gezondheid van diezelfde generaties. Van strijden voor verantwoordelijkheid van oudere generaties in de klimaatcatastrofe, naar zelf verantwoordelijk zijn voor diezelfde generaties in de coronacrisis. Kort gezegd: de gezondheid van de generaties die historisch faalden en blijven falen om verantwoordelijkheid te nemen voor onze en volgende generaties, is overgeleverd aan onze goodwill.
Als de oudere generatie het hebben over burgerzin en solidariteit, vergeten ze volgens Focquet daarbij te vermelden met wie we solidair moeten zijn. Hij vraagt het zich luidop af.
Met vluchtelingen die vandaag bij het aanmeldcentrum voor een gesloten deur komen te staan? Met daklozen die überhaupt niet thuis kunnen blijven, voor wie geen structurele oplossing voorzien wordt en die zelfs door de politie worden opgejaagd? Met mensen in gewelddadige gezinssituaties? Voor elk van hen worden ondanks het geroezemoes rond solidariteit, de deur gesloten.

StampMedia: “Corona is een straf van god”

Volgens Maarten Reijnders, schrijver van het boek Complotdenkers, zijn gelovigen in de media meer vatbaar voor complottheorieën. Waarom?
Het gaat hier niet noodzakelijk om het geloof dat deze mensen volgen, maar eerder om het feit dat ze extremere ideeën hebben. Mensen met extreme overtuigingen geloven sneller in complottheorieën. Het kan hier zowel om politieke, als religieuze overtuigingen gaan. Met andere woorden: hoe extremer het geloof, hoe meer vatbaar voor een complottheorie.
Edward De Vooght spreekt dat tegen. Hoe?
‘Een complot sluit altijd aan bij een persoonlijke levensvisie. Als we in een problematische situatie terechtkomen, gaan we automatisch op zoek naar een oplossing. Hierbij zijn we geneigd te kijken binnen onze eigen leefwereld. Als we in zo een situatie een theorie tegenkomen die strookt met onze levensvisie, zijn we geneigd die te gaan geloven.’

Hier vind je het opdrachtenblad als Word-document en als PDF-bestand. 

Hier vind je meer informatie over Media.21



Aanmelden

Meld je aan om een week lang gratis kranten en magazines in de klas te ontvangen of om de status van je bestelling te volgen.

Heb je nog geen account? Dan moet je eerst registreren.

Let op: De themadossiers en het lesmateriaal op de website van Nieuws in de Klas kan je zo gebruiken.

 

Wachtwoord vergeten?

Wachtwoord herstellen

Vul je e-mailadres in. We sturen je een mail met instructies om je wachtwoord te wijzigen.

 

Aanmelden

Subscribe to our mailing list

* indicates required

Nieuws in de Klas gebruikt deze informatie enkel om je op de hoogte te brengen van activiteiten, weetjes en trends uit de sector en van onze organisatie. Vink hieronder 'nieuwsberichten' aan als je op de hoogte wil blijven:

Je kan op elk moment jouw gegevens verwijderen door op de link 'Abonnement opzeggen' te klikken onderaan elke e-mail die je van ons ontvangt, of te mailen naar info@nieuwsindeklas.be. Bezoek onze website voor meer informatie over onze privacyverklaring. Door hieronder te klikken, stem je ermee in dat wij jouw gegevens mogen verwerken in overeenstemming met deze voorwaarden.

We gebruiken MailChimp als ons marketingplatform. Door hieronder te klikken om u te abonneren, erkent u dat uw informatie zal worden overgebracht naar MailChimp voor verwerking. Lees hier meer over de privacypraktijken van MailChimp.