Home » Aan de slag met Nieuws in de Klas » Online Themadossiers » Fair Fashion

Fair Fashion

Goedkope kledij is nergens goed voor

25 april 2019

Deze week vindt de Fashion Revolution Week plaats, gericht op eerlijke mode. Productie van goedkope kledij is voor niemand goed, niet voor het milieu, niet voor de consument (88% van onze kleerkast blijft een jaar onaangeroerd), en niet voor de textielarbeid(st)ers. Die laatsten worden zeer slecht betaald, en bovendien, en zeker op piekmomenten, worden ze dan nog eens het slachtoffer van seksuele intimidatie.

Fair for the planet, fair for the people and fair for the profit

StampMedia zoekt uit wat Fair Fashion is, en praat met Margot Vandeputte die met Fair Fashion Fair in Leuven de mode-industrie wil veranderen en mensen bewust wil maken van de donkere zijde van de textielindustrie. Die is niet alleen ontzettend vervuilend, textielarbeiders worden ook heel slecht betaald. Nochtans is duurzame kledij, waarbij arbeiders een eerlijk loon krijgen, niet veel duurder dan de Fast Fashion van veel kledingmerken.

fairfashionfair.be

Seksuele intimidatie op textielarbeidsters

In Vietnam werken twee miljoen mensen in de textielindustrie. Vier op de vijf daarvan zijn vrouw. Bijna de helft van die vrouwen werd het afgelopen jaar seksueel geïntimideerd, zeker op drukke momenten. Dat staat in een rapport van de Fair Wear Foundation dat MO* kon inkijken. Het is een fenomeen dat niet alleen in Vietnam plaatsvindt, maar over heel Azië. Als die vrouwen erover klagen, verliezen ze hun job, en daarmee hun schamele loon.

Kleerkastvasten

Veel kleerkasten puilen uit. Doorgaans met kledingstukken die we niet, of amper dragen. In het kader van de 6 items challenge, een initiatief van het Britse Labour Behind The Label dat de wereldwijde gebrekkige arbeidsomstandigheden in de textielindustrie aankaart, draagt redactrice Sarah Vandoorne voor Charlie gedurende zes weken slechts zes kledingstukken. Zes weken is niet zo lang. Het is ook de tijd voor kledingmerken om met een nieuwe collectie voor de dag te komen en consumenten ertoe te verleiden om toch maar een nieuwe trui of jurk te kopen. En dat zorgt ervoor dat we 88 procent van onze kleren niet dragen. Maar wat te doen met die overschot?

Omslagfoto: © Fair Wear Foundation

Artikels en discussiepunten

StampMedia: Fair Fashion: Wat is dat nu eigenlijk?

Waarom is de textielindustrie slecht voor de planeet?

Katoen is één van de grote boosdoeners omdat er enorm veel water nodig is om het te produceren. Het gigantische Aralmeer, op de grens van Oezbekistan en Kazachstan, is bijvoorbeeld bijna helemaal uitgedroogd door de katoenproductie.
Niet enkel de productie van grondstoffen is nefast voor onze planeet, ook het kleuren van stoffen zorgt voor veel schade. Het afvalwater dat afkomstig is van de kleuringen wordt in veel gevallen gedumpt in rivieren. Vaak gebeurt dat in landen waar nauwelijks een milieuwetgeving van kracht is. Er zijn rivieren in China en Bangladesh die biologisch dood zijn door vervuild water. Er zitten geen vissen en planten meer in.

Waarom hoeft duurzame kledij niet per se duurder te zijn?

Een beetje common sense is hier wel op zijn plaats. Als we arbeiders eerlijk zouden betalen, wordt een t-shirt slechts 0,2% duurder. Dat komt omdat de prijs van een kledingstuk vooral bepaald wordt door de grondstoffen waarvan het gemaakt is. Om fair fashion goedkoper te maken moeten we dus op grotere schaal produceren. Duurzame kledij moet competitief worden: er moeten meer eerlijke merken op de markt komen, zodat de prijs kan zakken.

Koop jij kleren die je lang en vaak kunt dragen?

MO*: Kledingmerken mee verantwoordelijk voor seksuele intimidatie in textielfabrieken

De seksuele intimidatie van textielarbeidsters vindt vooral plaats tijdens piekmomenten, wanneer er overuren moeten gedraaid worden? Waarom weigeren die vrouwen niet om overuren te doen?

Als ze overuren weigeren, is de kans ook hoog dat ze belaagd zullen worden. Maar ook: het gemiddelde maandloon bedraagt 233,5 euro, terwijl de Asia Floor Wage, een alliantie van ngo’s en vakbonden in Azië, uitrekende dat een leefbaar loon in Vietnam 344 euro bedraagt. Veel arbeidsters vertellen dat ze het liefst zoveel mogelijk overuren willen doen, om hun familie te kunnen onderhouden.

Wat zouden merken kunnen doen om de druk op de fabrieken te laten afnemen?

Als merken de productiecapaciteit van een fabriek kennen en realistische prognoses maken, zal de druk op fabrieksbazen afnemen. Merken die aangesloten zijn bij Fair Wear Foundation weten hoe ze hun economische invloed daarvoor kunnen gebruiken. Zij werken nauw samen met de textielfabrieken, zo weten ze wat een realistische levertijd is. Ze weten hoe ze de druk kunnen verminderen, door bijvoorbeeld orders specifiek in het laagseizoen te plaatsen. Of ze bouwen bijvoorbeeld een buffer in van twee weken. Als er dan vertragingen ontstaan, bijvoorbeeld doordat de stoffen te laat geleverd zijn, dan kan de deadline nog verschoven worden. En als het echt niet anders kan, dan ligt de kleding gewoon later in de winkel.

Maar wat is het probleem?

Veel merken zijn voorstander van betere arbeidsomstandigheden, maar ze zijn niet bereid om ervoor te betalen. Bovendien is er een structureel onevenwicht in de markt. Met zoveel concurrentie kunnen merken gewoon kiezen voor de leverancier die aan de laagste prijs het snelst de kledij kan leveren. Zo zetten ze niet enkel druk op de prijzen, maar creëren ze ook tijdsdruk. Merken staan te weinig stil bij hun eigen aankooppraktijken. Ze krijgen ook zelden klachten binnen van hun leveranciers. Net omdat de concurrentie zo hoog is, vrezen die om anders opdrachten te verliezen.

Waarom is een klachtenlijn slechts een laatste redmiddel?

Omdat seksuele intimidatie nooit zou mogen voorvallen.

Charlie: Van overvolle kleerkast naar delen en doneren

Hoe zit het met jouw kleerkast? Ligt er ook veel in dat je eigenlijk nauwelijks draagt?

Wat vind jij van het idee om kleren te delen, in plaats van snel naar de Primark iets nieuws te gaan kopen?

Wat gebeurt er met textiel dat je in een container steekt, of laat ophalen?

Bijna alle kledij zal verkocht worden op de wereldmarkt: geëxporteerd naar net die landen waar alles zo goedkoop voor ons geproduceerd wordt. Dat is dan de kledij die de mensen, door de lage arbeidsvoorwaarden die wij hen aanbieden, zich nog kunnen permitteren.
Het systeem werkt dus in twee richtingen: enerzijds kan je regelmatig van kledij wisselen door de goedkope productie. Maar anderzijds gaan al die overschotten terug naar die landen. Dat ontwricht de lokale markt, want zij kunnen geen textiel aan een goede prijs meer verkopen, door al die overschotten.

Zou je jezelf een beperking kunnen opleggen van het aantal kledingstukken dat je hebt?

Naar aanleiding van de zesde verjaardag van de ramp in het Rana Plaza-gebouw in Dhaka, Bangladesh waarbij 1.138 textielarbeiders om het leven kwamen, laat DeWereldMorgen haar licht schijnen over een rapport van Human Rights Watch dat zegt dat het nog steeds niet beter gaat in de textielindustrie.

Hier vind je het opdrachtenblad als Word-document en als PDF-bestand.

Hier vind je meer informatie over Media.21

Klimaatverandering slaat vernietigend toe

Brussel-Noord