OverToerisme
In deze les duiken we in de wereld van massatoerisme en de vele gevolgen ervan. Wat gebeurt er als een stad zo populair wordt dat de bewoners er zelf nauwelijks nog kunnen wonen? Hoe verandert toerisme de lokale economie: ontstaan er nieuwe kansen of verdwijnen er juist kleine winkels en betaalbare woningen? Wat betekent het voor het milieu wanneer miljoenen mensen tegelijk dezelfde plekken bezoeken, of wanneer we voor een citytrip het vliegtuig nemen in plaats van de trein? En hoe beleven toeristen zelf hun reis: willen ze de grote bezienswaardigheden afvinken, of zoeken ze juist rust, natuur en contact met locals?
Je leerlingen onderzoeken niet alleen deze vragen, maar ervaren ook zelf het belang van onderhandelen, compromissen sluiten en beslissingen nemen. Ze kruipen in de huid van verschillende belanghebbenden: de burgemeester, lokale bewoners, ondernemers, activisten en toeristen. Deze les laat hen kritisch nadenken over toerisme en de impact ervan op de wereld én op hun eigen rol als toerist.
Dit dossier bevat een uitgebreid aanbod aan methodieken, maar je hoeft niet alles te doorlopen – je kan er ook enkele uitkiezen.
| Bekijk ook de andere Opiniedossiers. |
Wat komt aan bod?
Les 1
- Stad onder druk, beeldanalyse: De leerlingen analyseren foto’s van steden met en zonder massatoerisme en bespreken de identiteit van een stad.
- De impact van je vakantie: De leerlingen onderzoeken mediabronnen over de gevolgen van massatoerisme.
- De toerist in de spiegel: De leerlingen discussiëren over de verantwoordelijkheid van toeristen.
Les 2
- Stakeholder mapping: De leerlingen vertegenwoordigen een partij en formuleren hun eisen.
- Simulatie: het grote stadsdebat: De leerlingen houden een raadszitting waarin ze onderhandelen over maatregelen voor een leefbare stad.
- Democratische oplossing: De leerlingen denken kritisch na over oplossingen en samenwerkingen.
- De leerlingen handelen in een groep op een respectvolle manier, met aandacht voor de verschillende meningen en standpunten.
(Vlaamse onderwijsdoel 2de graad: 05.01 – Sociaal‑relationele vaardigheden in interactie met anderen) - De leerlingen analyseren hoe massatoerisme de identiteit en leefbaarheid van steden beïnvloedt. (Vlaamse onderwijsdoel 3de graad:: 07.02 – Identiteit en maatschappelijke context)
- De leerlingen illustreren hoe persoonlijke en maatschappelijke contexten (zoals toerist versus inwoner, economische belangen, media-invloeden) een invloed hebben op de manier waarop mensen naar stedelijke ruimte kijken.
(Vlaamse onderwijsdoel 2de graad: 09.09 – Invloed van persoonlijke en maatschappelijke context op ruimtelijke beeldvorming) - De leerlingen lichten toe hoe verschillende vormen van diversiteit (cultureel, economisch, sociaal) zowel verrijkend als uitdagend zijn voor het samenleven in een stad onder druk van toerisme. (Vlaamse onderwijsdoel 2de graad: 07.03 – Diversiteit als verrijking en uitdaging voor het samenleven)
- De leerlingen brengen de belangen van verschillende stakeholders in kaart en verwoorden hoe deze belangen met elkaar botsen of elkaar versterken. (Vlaamse onderwijsdoel 3de graad:: 07.03 – Diversiteit als verrijking en uitdaging)
- De leerlingen nemen doelgericht deel aan een simulatie (raadszitting) waarin ze standpunten van stakeholders verdedigen en tot consensus proberen te komen. (Vlaamse onderwijsdoel 3de graad:: 03.04 – Mondelinge interactie en argumentatie)
(Vlaamse onderwijsdoel 3de graad: 07.04 – Constructieve dialoog over maatschappelijke thema’s) - De leerlingen ontwikkelen een kritische houding tegenover hun eigen gedrag als toerist en reflecteren over hun verantwoordelijkheid in een globale context. (Vlaamse onderwijsdoel 3de graad: 07.01 – Democratische rechtsstaat en burgerverantwoordelijkheid)
- De leerlingen kunnen maatschappelijke scenario’s (zoals stad in crisis) analyseren en inschatten op basis van impact en haalbaarheid van oplossingen.
- De leerlingen ontwikkelen een toekomstgerichte visie op duurzaam toerisme, en formuleren maatregelen voor een leefbare stad.
Zo gebruik je het
- Download hieronder de lesvoorbereiding en de nodige bijlagen.
- Print of projecteer de opgegeven mediabronnen. De leerlingen moeten ook zelf de bronnen raadplegen, dus een laptop (individueel of per groepje) is noodzakelijk. Je hoeft niet alle mediabronnen te gebruiken:
-
Vakantieweb – Brugge overrompeld: 8 miljoen toeristen in 2024, de stad zoekt een balans
- IPS – Toerisme en visserij zetten meeste druk op Aziatische kusten – maar er zijn ook kansen
-
MO* Magazine – Uitstoot toerisme groeit dubbel zo snel als die van wereldeconomie
-
Vakantieweb – Toerisme in de VS: een terugval met 12,5 miljard dollar?
-
MO* Magazine – Toerisme in het Midden-Oosten: ‘Toekomst is hoogst onzeker’
-
NOS – Vakantiedrukte Noord-Marokko drijft prijzen op: ‘Broodje kost evenveel als een dag werken’
-
MO* Magazine – Ethiopië zet zichzelf op de kaart als toeristische topbestemming
- MO* Magazine – Witte stranden van Sierra Leone wachten op toeristen
- Duur: ongeveer 1 lesuur per onderdeel
- Doelgroep: tweede en derde graad secundair onderwijs
Dit heb je nodig
- Lesvoorbereiding
- Bijlage 1
- Bijlage 2, 3, 4
- Bijlage 3 uitgeprint voor de leerlingen
- Laptop (individueel of per groepje)
- Pen en papier
