Lesfiche: Nieuwsgebruik bij jongeren

Nieuws is overal om ons heen: we komen er elke dag wel eens mee in aanraking. Bijvoorbeeld op Facebook of wanneer je de televisie aanzet en het journaal net begint. Nieuws is vaker aanwezig en toegankelijker dan veel leerlingen op het eerste zicht zouden denken.

Kunnen de leerlingen inschatten hoe vaak ze per dag in aanraking komen met nieuws? Waarschijnlijk geven de meeste leerlingen aan dat ze nauwelijks of zelfs nooit het nieuws volgen. Maar klopt dat beeld wel? Komen ze echt zo weinig in aanraking met nieuws?

Methodiek

• Inleiding
  • Start de les door eerst enkele algemene cijfers over het nieuwsgebruik bij jongeren te bespreken. Kunnen jongeren zich vinden in deze cijfers van Apestaartjaren 2018? 
    Het volledige rapport kan je hier downloaden.

    Bespreek volgende cijfers:  

    • Jongeren volgen wekelijks de actualiteit vooral via hun sociale media (78,3%). Samen met televisie (74,2%) en radio (60,9%) vormen ze de belangrijkste nieuwskanalen voor jongeren.
    • Geen enkel nieuwsonderwerp kan de jongeren echt boeien.
    • Over het algemeen hebben jongeren een weinig uitgesproken manier om nieuws te raadplegen. Ze zien zichzelf eerder als passieve gebruikers.
    • Ondanks het feit dat ze niet heel veel met nieuws in aanraking komen, schatten ze hun nieuwsvaardigheid hoog in.
• Midden

  • Ga nadien dieper in op het nieuwsgebruik van de leerlingen zelf. 
    Dit kan op verschillende manieren. Zo kan je een vragenlijst maken (op papier of via een online tool zoals Socrative, Kahoot of Slickers), de leerlingen bij elkaar een interview laten afnemen of hen een nieuwsdagboek laten maken. Of je kan hen de test ‘Welk type nieuwsgebruiker ben jij?’ laten invullen. 

  •  Mogelijke vragen die je kan stellen

    • Hoe blijf je op de hoogte van wat er rondom jou gebeurt? 
    • Hoe vaak volg je het nieuws?
    • Welke onderwerpen interesseren je?
    • Hoeveel leerlingen hebben thuis een krant of magazine?
    • Welke krant / magazine wordt er thuis gelezen?
    • Wie heeft er vandaag al iets van nieuws gevolgd?
    • Welke nieuwsmedia ken je?
    • Van welke specifieke kanalen hebben ze al eens gehoord? Het Nieuwsblad, De Standaard, Het laatste Nieuws, Gazet van Antwerpen, De Morgen, De Tijd, Het Belang van Limburg, Newsmonkey.be, Express.be, Apache.be, DeWereldMorgen.be, Doorbraak.be, MO*/MO.be, rekto:verso.be, Zeronaut.be, StampMedia.be en Charliemag.be? 
    • Waarom volg je het nieuws? Informatief, educatief, entertainment,…
    • Wat is nieuws?
  • Bespreek de resultaten in de klas. Koppel deze eventueel opnieuw aan de cijfers van Apestaartjaren. Komen de resultaten van de klas overeen met die van Apestaartjaren? Of net niet?  

• Slot 
  • Laat de leerlingen nadenken over hoe mensen van een andere generatie nieuws volgen. Hoe zullen mensen in de toekomst nieuws volgen? 
    Ze kunnen eventueel ook een interview afnemen met hun grootouders om hun nieuwsgebruik in kaart te brengen. 

Achtergrondinformatie

Pers- en nieuwsagentschappen zoals Belga verzamelen nieuws, maar leveren dat vaak niet rechtstreeks aan de nieuwsconsument. De verzamelde informatie wordt verspreid via kranten, onafhankelijke nieuwssites, sociale media, tijdschriften, vakbladen, omroepen en grote organisaties en bedrijven.

Elk nieuwsmedium zal afhankelijk van hun visie ook een andere focus brengen op het nieuws. Sommige nieuwsmedia zullen eerder meer duiding brengen dan dagdagelijkse actualiteit. Zo onderscheiden nieuwsmedia zich ook van elkaar.

Maar wat is nieuws? 

Nieuws is iets dat bijzonder, interessant en kortgeleden gebeurd is.

Maar wat in het ene dorp bijzonder is om te weten, is voor mensen in een andere stad misschien helemaal niet bijzonder. We gaan dieper in op de selectie van nieuws in de lesfiche ‘Nieuwswaarde en selectie’.

Je hebt dus verschillende soorten nieuws. Is iets interessant om te weten voor de hele wereld, dan hebben we het over internationaal nieuws. Is iets interessant voor het hele land, dan valt het onder de noemer nationaal nieuws. Regionaal nieuws is eerder van toepassing op een bepaalde provincie of regio. Wanneer iets interessant is voor de inwoners voor een stad, dan spreken we over lokaal nieuws. Is iets interessant voor een kleine doelgroep, zoals een bepaalde wijk of school, dan is het hyperlokaal nieuws.